ขอตั้งผู้ปกครองผู้เยาว์ และผู้อยู่ในปกครอง
เด็กผู้เยาว์ที่บิดามารดาถึงแก่ความตายไปแล้ว อาจมีความจำเป็นต้องตั้งผู้ปกครอง เพื่อมาคุ้มครองดูแล ซึ่งส่วนใหญ่มักเป็นญาติของเด็ก ให้มาทำหน้าที่จนกว่าเด็กจะบรรลุนิติภาวะ
วิธีการตั้งผู้ปกครอง : เฉพาะโดยคำสั่งศาลเท่านั้น ทีมทนายเชียงใหม่ และสำนักงานกฎหมายเชียงใหม่ ขอเรียนว่าบุคคลที่จะสามารถขอได้ ดังนี้ ๑ ญาติของเด็ก ๒ อัยการ ๓ บุคคลซึ่งพินัยกรรมระบุให้เป็นผู้ปกครอง
คุณสมบัติของผู้ปกครอง ๑ บรรลุนิติภาวะ ๒ ไม่เป็นบุคคลไร้ หรือเสมือนไร้ความสามารถ ๓ ไม่เป็นบุคคลล้มละลาย ๔ ไม่เป็นบุคคลที่ไม่เหมาะสมที่จะปกครองผู้เยาว์หรือทรัพย์สินของผู้เยาว์ ๕ ไม่เป็นบุคคลซึ่งมีหรือเคยมีคดีในศาลกับผู้เยาว์ หรือญาติสนิทของผู้เยาว์ ๖ ไม่เป็นบุคคลที่บิดาหรือมารดาห้ามไว้มิให้เป็นผู้ปกครอง
สิทธิและหน้าที่ผู้ปกครอง ทีมทนายเชียงใหม่ และสำนักงานกฎหมายเชียงใหม่ ขอเรียนดังนี้คือ ๑ ผู้ปกครองต้องจัดทำบัญชีทรัพย์สินของผู้อยู่ในปกครองให้แล้วเสร็จภายใน ๓ เดือน มิฉะนั้นศาลอาจสั่งถอนได้ และยังต้องทำบัญชีทรัพย์สินส่งต่อศาลปีละ ๑ ครั้ง ๒ ถ้ามีหนี้สินต่อกัน ต้องแจ้งต่อศาลก่อนลงมือทำบัญชีทรัพย์สิน ๓ ผู้ปกครองเป็นผู้แทนของผู้เยาว์ตามกฎหมาย มีสิทธิเช่นเดียวกับบิดามารดา รวมทั้งอำนาจในการจัดการทรัพย์สิน ๔ หากผู้เยาว์อายุเกิน ๑๕ ปี การจัดการทรัพย์สินต้องปรึกษาผู้เยาว์ก่อน ๕ ผู้อยู่ในปกครองไม่มีหน้าที่ต้องอุปการะเลี้ยงดูผู้ปกครอง ๖ ผู้อยู่ในปกครองไม่มีสิทธิใช้นามสกุลผู้ปกครอง ๗ ผู้อยู่ในปกครองมีสิทธิฟ้องคดีแพ่งหรือคดีอาญาผู้ปกครองได้ ๘ ไม่มีสิทธิรับมรดกในฐานะทายาทโดยธรรมต่อกัน
การสิ้นสุดของผู้ปกครอง ๑ บรรลุนิติภาวะ หรือตาย ๒ ล้มละลาย ๓ ลาออก ๔ กลายเป็นบุคคลไร้ หรือเสมือนไร้ความสามารถ ๕ ละเลยไม่ปฏิบัติหน้าที่ ๖ ใช้อำนาจหน้าโดยมิชอบ เมื่อความปกครองสิ้นสุดแล้ว ผู้ปกครองต้องรีบส่งมอบทรัพย์สินพร้อมทั้งบัญชีคืนให้ผู้อยู่ในปกครองโดยเร็ว หากนำเงินไปใช้ส่วนตัว ต้องเสียดอกเบี้ย ๑๕ % ต่อปี นับแต่วันที่นำเงินไปใช้
ตัวอย่าง คำพิพากษาศาลฏีกา ที่น่าสนใจ
ประเด็น มีมารดาใช้อำนาจปกครองอยู่แล้ว ญาติทางบิดาจะขอร่วมใช้อำนาจปกครองไม่ได้ คำพิพากษาศาลฎีกาที่ ๔๙๙๐/๒๕๓๗ กรณีที่บิดาและมารดาตกลงกันให้อำนาจปกครองบุตรอยู่กับบิดาหรือมารดาคนใดคนหนึ่ง กฎหมายบัญญัติให้ตกลงกันได้ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๑๕๒๐ วรรคหนึ่ง ประกอบมาตรา ๑๕๖๖(๖) เมื่อเด็กหญิง ว. ผู้เยาว์มีมารดาเป็นผู้ใช้อำนาจปกครองอยู่แล้ว การที่จะตั้งผู้ปกครองผู้เยาว์นั้น มาตรา ๑๕๘๕ วรรคหนึ่ง ทีมทนายเชียงใหม่ และสำนักงานกฎหมายเชียงใหม่ ขอเรียนว่า
ให้ตั้งได้เฉพาะในกรณีที่ผู้เยาว์ไม่มีบิดามารดาหรือบิดามารดาถูกถอนอำนาจปกครองเสียแล้ว แต่เมื่อเด็กหญิง ว. ยังมีจำเลยซึ่งเป็นมารดาเป็นผู้ใช้อำนาจปกครองอยู่ โดยยังไม่ได้ถูกถอนอำนาจปกครอง กรณีจึงไม่อาจตั้งผู้ปกครองได้อีก ดังนี้ โจทก์จึงไม่มีสิทธิฟ้องขอให้ตั้งโจทก์เป็นผู้ปกครองร่วมกับจำเลยตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๑๕๙๐
ประเด็น กฎหมายไม่ได้บังคับให้ตั้งผู้ปกครอง และการตั้งผู้ปกครองก็เป็นคนละเรื่องกับการจัดการทรัพย์สินแทนผู้เยาว์ คำพิพากษาศาลฎีกาที่ ๗๔๙/๒๕๔๒ การตั้งผู้ปกครองผู้เยาว์ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา ๑๕๘๕ วรรคหนึ่ง ให้ตั้งได้เฉพาะกรณีผู้เยาว์ไม่มีบิดามารดาหรือบิดามารดาถูกถอนอำนาจปกครองเสียแล้ว เมื่อปรากฏว่าผู้เยาว์มีมารดาซึ่งยังไม่ถูกถอนอำนาจปกครอง ทีมทนายเชียงใหม่ และสำนักงานกฎหมายเชียงใหม่ ขอเรียนว่า กรณีจึงไม่อาจตั้งผู้ปกครองได้ การจัดให้มีผู้ปกครองขึ้นในระหว่างที่เป็นผู้เยาว์ ต้องเป็นที่แน่ชัดว่าผู้เยาว์ไม่มีบิดามารดาหรือบิดามารดาถูกถอนอำนาจปกครองไปแล้วทั้งสองคน แม้บิดาผู้เยาว์ได้ถึงแก่ความตายไปแล้วก็ตาม แต่ผู้เยาว์ยังมีมารดาซึ่งทิ้งร้างไปอยู่ที่อื่น ยังไม่แน่ว่ามีชีวิตอยู่หรือตายไปแล้ว เหตุนี้จึงยังไม่อาจตั้งผู้ปกครอง เพื่อทำหน้าที่แทนบิดามารดาได้ กรณีผู้เยาว์ไม่มีบิดามารดา กฎหมายมิได้บังคับว่าจะต้องตั้งผู้ปกครองให้กับผู้เยาว์เสมอไป การตั้งผู้ปกครองของผู้เยาว์เป็นคนละกรณีกับการจัดการทรัพย์สินแทนผู้เยาว์ หาใช่เหตุที่จะนำมาซึ่งการตั้งผู้ปกครองผู้เยาว์ไม่
ประเด็น การถอนอำนาจปกครองเป็นอำนาจของศาลเท่านั้น กรณีตกลงเรื่องการใช้อำนาจปกครองท้ายทะเบียนการหย่า ต่อมาเมื่อฝ่ายที่ใช้อำนาจปกครองตาย อำนาจจึงกลับคืนไปอยู่กับอีกฝ่าย คำพิพากษาศาลฎีกาที่ ๒๙๖๐/๒๕๔๘ ผู้เยาว์เป็นบุตรของ ว. กับผู้คัดค้าน ต่อมา ว. หย่ากับผู้คัดค้านโดยมีข้อตกลงเรื่องการใช้อำนาจปกครองว่าให้ผู้เยาว์อยู่ในความปกครองของ ว. ซึ่งเป็นบิดา ว. จึงเป็นผู้มีสิทธิใช้อำนาจปกครองบุตรผู้เยาว์เพียงผู้เดียวตามข้อสัญญาดังกล่าวซึ่งสามารถใช้บังคับได้ตาม ป.พ.พ. มาตรา ๑๕๒๐ วรรคหนึ่ง ประกอบมาตรา ๑๕๖๖ วรรคสอง (๖) และมิใช่เป็นกรณีที่ผู้คัดค้านถูกถอนอำนาจปกครอง เพราะการถอนอำนาจปกครองเป็นอำนาจของศาลและจะต้องมีเหตุตามมาตรา ๑๕๘๒ ดังนั้น ทีมทนายเชียงใหม่ และสำนักงานกฎหมายเชียงใหม่ ขอเรียนว่า เมื่อ ว. ผู้ใช้อำนาจปกครองแต่ผู้เดียวตามที่ตกลงกันขณะที่จดทะเบียนหย่าถึงแก่ความตาย อำนาจปกครองบุตรผู้เยาว์จึงกลับมาเป็นของผู้คัดค้านซึ่งเป็นมารดาฝ่ายเดียวตามมาตรา ๑๕๖๖ วรรคสอง (๑) กรณีจึงถือไม่ได้ว่าผู้เยาว์ไม่มีบิดามารดาหรือบิดามารดาถูกถอนอำนาจปกครอง อันจะทำให้ผู้ร้องซึ่งเป็นป้ามีสิทธิยื่นคำร้องขอเป็นผู้ปกครองผู้เยาว์ตามมาตรา ๑๕๘๕ วรรคหนึ่ง ประกอบมาตรา ๑๕๘๖ วรรคหนึ่ง ได้
ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ ที่เกี่ยวข้อง
มาตรา ๑๕๘๕ บุคคลที่ยังไม่บรรลุนิติภาวะและไม่มีบิดามารดาหรือบิดามารดาถูกถอนอำนาจปกครองเสียแล้วนั้น จะจัดให้มีผู้ปกครองขึ้นในระหว่างที่เป็นผู้เยาว์ก็ได้ ในกรณีที่ผู้ใช้อำนาจปกครองถูกถอนอำนาจปกครองบางส่วนตามมาตรา ๑๕๘๒ วรรคหนึ่ง ศาลจะตั้งผู้ปกครองในส่วนที่ผู้ใช้อำนาจปกครองถูกถอนอำนาจปกครองนั้นก็ได้ หรือในกรณีที่ผู้ใช้อำนาจปกครองถูกถอนอำนาจจัดการทรัพย์สินตามมาตรา ๑๕๘๒ วรรคสอง ศาลจะตั้งผู้ปกครองเพื่อจัดการทรัพย์สินก็ได้
มาตรา ๑๕๘๖ ผู้ปกครองตามมาตรา ๑๕๘๕ นั้นให้ตั้งโดยคำสั่งศาลเมื่อมีการร้องขอของญาติของผู้เยาว์ อัยการ หรือผู้ซึ่งบิดาหรือมารดาที่ตายทีหลังได้ระบุชื่อไว้ในพินัยกรรมให้เป็นผู้ปกครอง ภายใต้บังคับมาตรา ๑๕๙๐ การตั้งผู้ปกครองนั้น ถ้ามีข้อกำหนดพินัยกรรมก็ให้ศาลตั้งตามข้อกำหนดพินัยกรรม เว้นแต่พินัยกรรมนั้นไม่มีผลบังคับหรือบุคคลที่ระบุชื่อไว้ในพินัยกรรมนั้นเป็นบุคคลที่ต้องห้ามมิให้เป็นผู้ปกครองตามมาตรา ๑๕๘๗
มาตรา ๑๕๘๗ บุคคลที่บรรลุนิติภาวะแล้วอาจถูกตั้งเป็นผู้ปกครองได้ เว้นแต่
(๑) ผู้ซึ่งศาลสั่งว่าเป็นคนไร้ความสามารถ หรือเสมือนไร้ความสามารถ (๒) ผู้ซึ่งเป็นบุคคลล้มละลาย (๓) ผู้ซึ่งไม่เหมาะสมที่จะปกครองผู้เยาว์หรือทรัพย์สินของผู้เยาว์ (๔) ผู้ซึ่งมีหรือเคยมีคดีในศาลกับผู้เยาว์ ผู้บุพการีหรือพี่น้องร่วมบิดามารดาหรือร่วมแต่บิดาหรือมารดากับผู้เยาว์ (๕) ผู้ซึ่งบิดาหรือมารดาที่ตายได้ทำหนังสือระบุชื่อห้ามไว้มิให้เป็นผู้ปกครอง
ข้อแนะนำเพิ่มเติมจากทีมทนายเชียงใหม่ และสำนักงานกฎหมายเชียงใหม่ ๑ กรณีบิดามารดาเด็ก อยู่ต่างประเทศ แต่มิได้ถูกถอนอำนาจปกครอง จะขอให้ศาลตั้งผู้ปกครองไม่ได้ ๒ หากเพียงบิดาเสียชีวิต แต่ยังมีมารดาอยู่ บุคคลอื่นแม้จะเลี้ยงดูนานเท่าใดและสิ้นเงินไปมากเพียงใด ก็ไม่มีสิทธิขอตั้งเป็นผู้ปกครอง ๓ กรณีเด็กถูกทิ้งข้างถนน ศาลอาจมีคำสั่งให้ผู้ร้องทดลองเลี้ยงดูชั่วคราวก่อนไม่เกิน ๖ เดือน หรือให้สถานพินิจฯกำกับดูแล เพื่อทำรายงานประกอบการพิจารณาคดีของศาล ๔ กรณีผู้เยาว์เป็นบุตรบุญธรรม เมื่อผู้รับบุตรบุญธรรมตาย บิดามารดาโดยกำเนิดกลับมามีอำนาจปกครองผู้เยาว์ทันที ไม่อาจตั้งผู้ปกครองได้ ๕ การตั้งผู้ปกครอง เป็นคนละกรณีกับการจัดการทรัพย์สินของผู้เยาว์ ๖ โดยหลักการ ศาลจะตั้งเพียงคนเดียว เพื่อสะดวกต่อการใช้สิทธิ เว้นมีเหตุจำเป็นจึงจะตั้งหลายคนได้
Tag: ทนายเชียงใหม่, ทนายเชียงใหม่ช่วยเหลือประชาชน, ทนายประชาชน, สำนักงานทนายความเชียงใหม่, สำนักงานกฎหมายเชียงใหม่, ทนายความเชียงใหม่, สำนักงานกฎหมายในจังหวัดเชียงใหม่, ทนายเชียงใหม่เก่งๆ, ปรึกษาทนายเชียงใหม่, ทนายอาสาเชียงใหม่, สภาทนายเชียงใหม่, ทนายความเชียงใหม่มืออาชีพ, ทนายความเชียงใหม่ช่วยเหลือ SME และ START UP, ทนายเชียงใหม่ความมุ่งมั่น, ทนายความเชียงใหม่คลายทุกข์, สำนักงานกฎหมายเชียงใหม่ช่วยเหลือประชาชน, สำนักงานกฎหมายเชียงใหม่มุ่งมั่นช่วยเหลือประชาชน, สำนักงานกฎหมายเชียงใหม่คลายทุกข์
#สำนักงานทนายเชียงใหม่ #สำนักงานกฎหมายในจังหวัดเชียงใหม่ #สำนักงานกฎหมายเชียงใหม่ #ทนายเชียงใหม่เก่งๆ #ปรึกษาทนายเชียงใหม่ #ทนายเชียงใหม่ #ทนายอาสาเชียงใหม่ #สภาทนายเชียงใหม่ #ทนายความเชียงใหม่
Share on Facebook
|